Bí quyết ăn uống tăng cường đề kháng cho người cao tuổi

Quy tắc ăn uống giúp người cao tuổi sống vui khỏe và trường thọ

Khi bước qua tuổi xế chiều,, lối sống và thói quen ăn uống không lành mạnh, thiếu các vitamin thiết yếu, khoáng chất, chất xơ sẽ làm sức khỏe suy yếu hoặc làm trầm trọng thêm các bệnh mạn tính. Vậy người cao tuổi cần bổ sung thực phẩm gì để sống vui sống khỏe? Mời bạn tham khảo bài viết dưới đây để tìm hiểu những quy tắc và chế độ ăn uống để người già có thể “sống lâu trăm tuổi” và mạnh khoẻ nhé!

1. Chế độ ăn hợp lý giúp người cao tuổi sống vui khỏe

• Trong chế độ ăn uống hàng ngày, người cao tuổi nên tuân theo một số lưu ý sau để có cuộc sống vui khoẻ hơn:
• Hạn chế rượu cùng những thực phẩm có chứa chất béo không có lợi như thức ăn nhanh, thức ăn đóng hộp hoặc thức ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, nội tạng động vật…để tránh nguy cơ đột quỵ.
• Nên ăn nhiều trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và sữa chua giảm béo rất tốt cho sức khoẻ, giúp cải thiện rõ rệt tinh thần và thể trạng cho người già.
• Thức ăn cho người cao tuổi cần được chế biến giảm muối để tránh nguy cơ tăng huyết áp và bệnh tim mạch. Hạn chế những thức ăn nhiều muối như các loại thịt chế biến sẵn, mỳ ăn liền, đồng thời khi chế biến các món ăn, bạn cũng có thể dùng các loại thảo mộc trong chế biến món ăn như: thì là, húng quế, hành lá, rau mùi…
• Nên ăn đủ số lượng thịt so với độ tuổi, và không ăn quá nhiều thịt cho các bữa ăn để đảm bảo nguồn protein đầy đủ giúp tạo năng lượng cho cơ thể.
• Người cao tuổi cũng nên ăn nhiều rau và trái cây giúp bổ sung đầy đủ các vitamin cần thiết cho và hạn chế quá trình lão hoá của cơ thể và cải thiện sức khoẻ.
• Chế độ ăn của người cao tuổi cần bổ sung nhiều rau, trái cây và hạn chế thịt
• Hạn chế sử dụng thức ăn, đồ uống có chứa nhiều đường để tránh nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Người cao tuổi có thể bổ sung đường tự nhiên từ các loại trái cây với vị ngọt thanh, như vậy sẽ cung cấp thêm nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ cho cơ thể, giúp phòng tránh táo bón tuổi già và tăng quá trình trao đổi chất, giúp hệ tiêu hoá hoạt động tốt hơn.
• Người cao tuổi có thể chia ba bữa chính thành các bữa nhỏ trong ngày để dễ tiêu hoá hơn và lưu ý nhai kĩ khi ăn để quá trình tiêu hoá, hấp thụ các chất dinh dưỡng diễn ra hiệu quả.

 

2. Khoáng chất cần thiết cho người cao tuổi

Đối với người cao tuổi, khi già đi, cơ thể lão hóa dần. Cần chú ý bổ sung đủ chất dinh dưỡng trong khẩu phần ăn mỗi ngày để sống vui khỏe hơn. Dưới đây là những chất và nhóm chất cần thiết cho người cao tuổi:

• Đạm: việc tiêu hóa ở người cao tuổi dễ xảy ra tình trạng thiếu đạm do khả năng hấp thụ kém khi tuổi già, do đó cần bổ sung thêm chất đạm. Nên chọn đạm tốt có trong các loại thực phẩm như: thịt, cá, trứng, sữa, đậu đỗ cho người cao tuổi để cung cấp đủ năng lượng hoạt động cả ngày.
• Chất béo: người cao tuổi nên bổ sung những chất béo có chiết xuất tự nhiên từ thực vật (Plant sterols), chất béo có lợi trong khẩu phần ăn giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch thường có trong cá trích, cá mòi, cá thu, cá hồi và cá ngừ, các loại đậu đỗ, quả bơ, dầu ô liu, trứng gà hoặc có thể tìm thấy trong các sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt cho người cao tuổi.
• Vitamin và khoáng chất: có nhiều trong các loại trái cây như cam, quýt, cà chua, bưởi… Ngoài ra, các loại thực phẩm: cá, dầu cá, ngũ cốc, sò, nấm cũng có thể bổ sung vitamin C và vitamin D.
• Người lớn tuổi nên bổ sung 02 ly sữa mỗi ngày để đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng cho cơ thể

Chất xơ: người cao tuổi cần cung cấp đủ lượng chất xơ mỗi ngày từ các loại rau xanh, hoặc các loại gạo giã rối (không xát kỹ) để tăng lượng chất xơ, giúp ngăn ngừa táo bón. Khi không thể ăn đủ rau, trái cây, hoặc các loại ngũ cốc nguyên hạt, có thể cân nhắc bổ sung các loại chất xơ hòa tan từ các sản phẩm bổ sung dinh dưỡng như sữa.

TS. BS Nghiêm Nguyệt Thu

Trưởng khoa dinh dưỡng – Tiết chế, bệnh viện Lão Khoa Trung Ương

3. Những món ăn thuốc bổ dưỡng cho người cao tuổi

Người cao tuổi mắt kém, mũi ngửi kém khó xác định được mùi của thức ăn; lưỡi không nhận ra thức ăn ngon hay không ngon, có hợp khẩu vị hay không; răng lung lay gây viêm lợi, thậm chí mưng mủ sẽ khó nhai nhuyễn thức ăn. Các hiện tượng này càng nặng làm cho người cao tuổi chán không muốn ăn hoặc chỉ ăn qua loa. Một số người còn mắc bệnh mạn tính và thuốc dùng thường ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa. Tình trạng trên càng làm cơ thể suy nhược, khí huyết hư.

Để nâng cao sức khỏe người cao tuổi, có thể dùng một số món ăn thuốc sau:

Bánh nhân gà thập cẩm: thịt gà sống 150g, bột mì 200g, hành củ 15g, bột tiêu, gừng, các gia vị khác liều lượng thích hợp. Thịt gà cùng với hành tiêu, gừng và các gia vị khác được băm trộn sẵn để làm nhân bánh. Bột mì thêm nước nhào trộn cán thành vỏ bánh, bánh thập cẩm được luộc hoặc hấp chín, làm bữa ăn chính, khi đói, ngày 1 lần. Một đợt 5 - 10 ngày. Dùng cho người cao tuổi tỳ vị hư nhược, gầy còm, da khô nhẽo.

Cháo nhân sâm: nhân sâm tán bột 3g, gạo tẻ 100g, đường phèn liều lượng thích hợp. Gạo nấu cháo, cháo chín cho bột sâm vào. Đường phèn cho trong một ca nhỏ thêm nước sôi khuấy cho tan và đổ vào nồi cháo, đun sôi lại. Ăn vào mùa lạnh, bữa sáng và bữa tối khi đói. Dùng cho người cao tuổi cơ thể suy nhược, ăn kém, tim nhịp nhanh, thở gấp, mất ngủ, quên lẫn...

Cháo hoàng kỳ: hoàng kỳ 30g, nhân sâm 4 - 8g (hoặc đảng sâm 10 - 15g), gạo tẻ 100 - 150g, đường trắng vừa đủ. Dược liệu thái lát hãm với nước, gạn lấy nước để sẵn. Gạo nấu cháo. Khi cháo chín cho nước hoàng kỳ, nhân sâm và đường trắng vào, đun nhỏ lửa đến sôi. Ăn ngày 2 lần vào buổi sáng và tối. Dùng cho người cao tuổi suy nhược cơ thể hoặc sau bệnh dài ngày, ăn uống kém.

Chim cút chiên dầu mè: chim cút 4 - 5 con. Chim làm sạch, lá mơ rửa sạch thái nhỏ, nhồi trong bụng chim, tẩm bột, dùng dầu mè chiên. Dùng cho người cao tuổi suy nhược, hư lao thở gấp, mỏi mệt, tiêu chảy, kiết lỵ lâu ngày, ăn kém.

Ruốc cá tiêu gừng: cá quả hoặc cá sộp 1.000g làm sạch vẩy, bỏ ruột và đầu đuôi, cắt khúc, cho mắm muối, bột tiêu, gừng đập giập, thêm ít nước, kho cho chín, gỡ bỏ xương, giã thành ruốc, thêm muối tiêu và chút bột gừng lượng thích hợp, đảo khô trên chảo, để nguội, cho vào lọ sạch đậy kín. Ăn trong các bữa ăn, từng đợt 5 - 7 ngày. Dùng cho người cao tuổi hay phụ nữ, trẻ em suy nhược, người gầy yếu, chán ăn.

Canh trứng gà cà chua: Cà chua 250g, trứng gà 1 quả. Cà chua rửa sạch thái lát, đun sôi, đánh trứng vào đảo đều, thêm nước và gia vị, đun sôi, ăn với cơm. Dùng cho các trường hợp suy nhược cơ thể sau bệnh dài ngày, ăn uống kém.

Cháo củ mài: củ mài 30g, gạo nếp 50g. Nấu cháo thêm đường trắng, muối ăn tùy ý. Ăn quanh năm, ăn bữa phụ (sáng và tối), ăn nóng. Dùng cho người tỳ vị hư, tiêu chảy, hội chứng lỵ mạn tính, hư lao, khí huyết hư, chán ăn, khô miệng khát nước, táo bón.

Gà hầm hoàng tinh: hoàng tinh 30g, đảng sâm 30g, sơn dược 30g, thịt gà 100 - 200g. Hầm kỹ. Dùng cho người ăn kém, suy nhược cơ thể.

4. Những món ăn chay tốt cho sức khỏe người cao tuổi

Người cao tuổi có nên ăn chay không ?

Ăn chay là một cách ăn lành mạnh cho tất cả mọi người ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, phần lớn người cao tuổi vẫn e dè, chưa mạnh dạn khi áp dụng hình thức ăn chay. Họ vẫn còn rất nhiều những thắc mắc. Người già có nên ăn chay không? Thực đơn ăn chay cho người già cần có những gì?

Ăn chay được coi là hình thức và chế độ ăn lành mạnh nhất. Vì có nguồn gốc hoàn toàn từ thực vật nên ăn chay không những có tác dụng tâm linh mà còn đặc biệt có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, đối với những người có sức khỏe không ổn định như người già thì việc ăn chay có nên hay không? Đây là thắc mắc được rất nhiều người đặt ra trong thời gian vừa qua.

Thực đơn ăn chay cho người cao tuổi

Theo nghiên cứu của các chuyên gia trong lĩnh vực này, việc người già có nên ăn chay không còn phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng sức khỏe của họ. Đối với những người có sức khỏe tốt, ổn định, việc áp dụng thực đơn ăn chay cho người già là hoàn toàn có thể. Còn đối với những ai sức khỏe yếu, thường mắc các bệnh tuổi già, đặc biệt là huyết áp thì không nên áp dụng chế độ ăn chay, nếu muốn, hãy ăn chay theo kỳ. Người già muốn thực hiện theo chế độ ăn chay, nên nghe theo lời khuyên của bác sĩ. Những ai có bệnh mãn tính, để đảm bảo sức khỏe, hãy chỉ nên ăn 1 – 2 ngày chay trong 1 tuần, hoặc 1 vài tuần trong 1 năm mà thôi.

Các chất dịnh dưỡng cần thiết trong món ăn chay cho người cao tuổi
Cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho người già là một điều cực kỳ quan trọng và cần thiết. Hơn bất cứ một độ tuổi nào, sức khỏe của người cao tuổi cần được quan tâm nhất. Đối với việc áp dụng thực đơn ăn chay cho người già, việc chú trọng đến các chất cần thiết là quan trọng hơn bao giờ hết.

Thực đơn ăn chay người dành cho người cao tuổi

Thực đơn ăn chay người già

• Vitamin B12: Người già cần bổ sung vitamin B12 để tạo hồng cầu và hoàn tất các chức năng của hệ thần kinh. Tuy nhiên, trong tất các các thực phẩm chay không có chứa vitamin B12. Vì thế, nếu người cao tuổi muốn áp dụng thực đơn ăn chay cho người già thì phải bổ sung vitamin B12 bằng cách tiêm hoặc uống các thực phẩm chức năng có chứa chất này.
• Canxi: Canxi có chức năng giúp cho xương chắc khỏe. Xương khớp của người già thường bị thoái hóa và rất yếu. Vì thế, việc bổ sung canxi trong thực đơn ăn chay là không thể thiếu. Một số thực phẩm chay nhiều canxi mà bạn có thể bổ sung trong thực đơn chay của mình như: các loại rau lá xanh, sữa đậu nành, các loại hạt, hay các ngũ cốc dinh dưỡng…
• Sắt: Người ra rất hay bị thiếu máu, hơn thế lại áp dụng thực đơn ăn chay. Để không xảy ra hiện tượng này, bạn có thể bổ sung thêm nhiều các loại thực phẩm như: đậu phụ, rau xanh, trái cây khô hay khoai tây nguyên vỏ…
• Kẽm: Đây là chất dinh dưỡng giúp nâng cao hệ miễn dịch cho người cao tuổi. Chính vì thế, trong thực đơn ăn chay cho người già không thể thiếu kẽm. Trong các loại hạt có chứa rất nhiều kẽm. Chẳng hạn như: hạnh nhân, hạt điều, hạt óc chó, các loại hạt khác…
• Đạm thực vật: Chất đạm là một chất đặc biệt cần thiết và đóng một vai trò vô cùng quan trọng cho người cao tuổi, thậm chí còn cần bổ sung một lượng lớn hơn đối với thời gian còn trẻ. Áp dụng chế độ ăn chay nên việc bổ sung đạm thực vật là điều không thể. Bạn có thể lấy đạm thực vật ở các loại đậu: đậu xanh, đậu ván, đậu nành…

Gợi ý những món chay cho người cao tuổi
Áp dụng ăn chay rất tốt cho sức khỏe kể cả đối với người cao tuổi. Nhưng thực đơn ăn chay cho người già như thế nào là đầy đủ chất dinh dưỡng nhất không phải ai cũng biết. Bạn có thể tham khảo thực đơn 3 ngày ăn chay cho người già dưới đây để áp dụng chúng một cách đúng đắn và đạt hiệu quả tốt nhất.

Thực đơn ăn chay dành cho người cao tuổi

– Ngày thứ nhất:

+ Bữa sáng: Hủ tiếu chay, một quả chuối và một cốc sữa

+ Bữa trưa: Cơm, canh đậu hũ cà chua, rau lanh luộc, nấm kho và tráng miệng bằng một miếng dưa hấu

+ Bữa tối: Cơm, canh rau, đậu bắp xào và cuối cùng là một trái vú sữa. Trước khi đi ngủ, bạn có thể uống thêm một cốc sữa

– Ngày thứ hai:

+ Bữa sáng: Bánh cuốn chay và một cốc sữa. Đến giữa buổi, bạn có thể ăn một đến 2 miếng đu đủ.

+ Bữa trưa: Cơm canh rau rền, cà tím nướng, sa bô chê. Hãy uống thêm một chút bột ngũ cốc vào giữa buổi chiều.

+ Bữa tối: Cơm, canh khoai tây, cải bó sôi và tráng miệng bằng một vài múi bưởi.

– Ngày thứ ba:

+ Bữa sáng: Cháo đậu đỏ và đừng quên uống một cốc sữa

+ Bữa trưa: Cơm, canh cải xanh, đậu hũ kho, bông bí xào tỏi và tráng miệng bằng quả quýt.

+ Bữa tối: Cơm,, canh bí đỏ, bông cải cà rốt xào, bòn bon. Và vẫn kết thúc thực đơn buổi tối như thường ngày bằng một ly sữa.

Với thực đơn ăn chay cho người già mà kimcuongvang.com.vn giới thiệu trên đây, bạn chắc chắn có thể đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho người cao tuổi khi thực hiện chế độ ăn chay. Nếu muốn phong phú thêm thực đơn ăn chay của mình, bạn có thể liên hệ với chúng tôi. Những món chay ngon nhất sẽ được giới thiệu đến bạn!

Mong rằng qua bài viết trên của Đông trùng hạ thảo Kim Cương Vàng người cao tuổi có thể sống vui sống khỏe nhờ vào việc bổ sung dinh dưỡng hợp lý, giúp tăng cường hệ miễn dịch và sức khỏe dẻo dai, tinh thần thư thái, sống trường thọ bên gia đình, con cháu.